Afgelopen donderdag hebben wij een bezoek gebracht aan het circulaire kantoorgebouw van Liander, energie netwerkbeheerder, in Duiven. Dit bezoek was georganiseerd door de Architect, vakblad voor (interieur-)architecten. Het kantoorgebouw, dat inmiddels alweer 2 jaar gebruikt wordt, biedt huisvesting aan ca. 1500 mensen en is opgebouwd uit (een deel van) de bestaande gebouwen die dateren uit de jaren ’70 van de vorige eeuw. Simplistisch voorgesteld zijn deze gebouwen verbonden door een grote lichtkoepel of “klimaatkas”. Op die manier werd de oorspronkelijke buitenruimte tussen de gebouwen nieuwe binnenruimte, waardoor het totale kantooroppervlak kon worden uitgebreid en de overall energiehuishouding van het pand positief kon worden. Het neerzetten van een circulair, energieneutraal gebouw was een van de uitgangspunten voor dit project.
Voorafgaand aan de rondleiding door het gebouw waren er verschillende sprekers, die hun ervaringen vertelden over de totstandkoming van het gebouw vanuit verschillende invalshoeken.
Een van hen was architect Thomas Rau, grote inspirator en innovator op het gebied van het circulaire gedachtegoed, die vol enthousiasme vertelde over het omdenken dat nodig is om de juiste vragen in een ontwerp- en bouwproces te kunnen stellen.
Zo is de overkoepelende metalen dakconstructie die de vijf bestaande kantoorgebouwen met elkaar verbindt niet (mede-)ontworpen en geleverd door een regulier staalbouwbedrijf, maar door een achtbaanbouwer. Een voorbeeld van materialen en kosten besparen door de juiste vraag bij de juiste aanbieder neer te leggen.
Andere voorbeelden van circulair (her-)gebruik van materialen zijn overal door het gebouw heen terug te vinden.
De oorspronkelijk betonnen gevelpanelen van de bestaande gebouwen zijn vermalen en als fundering gebruikt voor de nieuwe binnenplaats tussen de gebouwen.
De “nieuwe” houten binnengevels van de gebouwen zijn bekleed met afvalhout, lokaal verzameld, geselecteerd en tot gevelpanelen verzaagd en getimmerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Voor de inrichting van de kantoren, waar gewerkt wordt volgens het principe van het Nieuwe Werken, zijn de aanwezige bureaus en kasten van Gispen hergebruikt. Bestaande bureaubladen zijn verwerkt tot scheidingspanelen tussen de werkplekken. Kasten werden herontworpen tot lockers en voorzien van de oude bureaubladen als deurtjes.
Gebruikte transformatoren werden omgebouwd tot hanglampen die de kantoren sfeervol verlichten.
Voorbeelden genoeg, die aangeven dat circulariteit niet louter een mooie gedachte hoeft te blijven, maar door een team van mensen met visie en passie ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden.
Het was een inspirerende middag, waarbij duidelijk werd dat circulariteit en goed design elkaar niet in de weg staan.